Bel fıtığı hakkında bilmek istedikleriniz, yanlış veya eksik bildiğiniz tüm soruları sizler için derleyerek konunun uzmanına sorduk. Bel fıtığı ile ilgili aklınıza gelen tüm soruları Ortopedist Prof. Dr. Alper Gökçe sizler için cevapladı.
Bel Fıtığı Nedir?
Bel fıtığı; omurlar arasındaki diskin yırtılarak, sinirlerin sıkışması nedeniyle ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Omurga, boyun bölgesinden kuyruk sokumuna kadar uzanan ve omurlar olarak adlandırılan küçük kemikçiklerden oluşan bir iskelet yapısıdır. Omurların bir araya gelerek oluşturduğu omurga adlı kemik yapının içerisinden omurilik sinirleri geçmektedir. Omurga hem vücudumuzun dik duruşunu sağlar, hem gövdemize hareket yeteneği verir, hem de içerisinden geçen omurilik sinirlerini korur. Söz konusu omurga, otuz üç ile otuz beş adet omurun bir araya gelmesinden oluşan ve içerisinden omuriliğin geçtiği bir yapıdır.
Omurganın hareket yeteneği kazanabilmesi ve omurların birbirine sürtünerek aşınmaması için, aralarında yumuşak destekçik yapıları olan “disk”ler bulunur. Disk yapısı, etrafı kalınca zarlarla çevrili ve bu zarın altında hapsolmuş bir jöleden ya da sıvı bir materyalden oluşur. Bu sayede omurga dönebilir, yana eğilebilir ya da öne bükülebilir. Hızlı ve yanlış bir şekilde hareket eden, ağır kaldıran, güçlü şekilde ıkınan veya hapşıran bir kişide; birden bire omurgadaki artan basınç nedeniyle, diskin içerisindeki jölemsi bu sıvı yer değiştirir ve disk zarının yırtılmasıyla sinirin üzerine doğru çökebilir. Bu sayede sıkışan sinir nedeniyle bacağa giden ağrı, yanma, uyuşma veya kuvvet kaybı oluşabilir. İşte bel fıtığı disk yırtılmasıyla meydana gelen ve tüm bu şikayetlerin oluşumuna neden olan bir rahatsızlıktır.
Bel Fıtığında Manyetik Yataklar
Piyasada manyetik yatak adı altında satılan, kişinin vücudunda manyetizma etkisi yaratarak bel fıtığı şikayetlerinin azalmasına yardımcı olduğu söylenen çeşitli ürünler vardır.
Bel Fıtığında Lazer Cerrahisi
Lazer, ışık aracılığıyla dokuda ısı ve enerji oluşumunu sağlayan bir cihazdır. Lazer çok yaygın kullanılan bir teknolojidir. Son zamanlarda bel fıtığı tedavisi gibi pek çok tedavi yönteminde kullanılmaya başlanmıştır.
Bel Fıtığında Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Başlangıç aşamasındaki bel fıtıklarında, yırtığın küçük olduğu durumlarda ya da baskının çok önemsiz olduğu kişilerde; fizik tedavi ile ağrı kontrolü sağlanabilir, sonraki dönemde kişiye verilen egzersizlerle tedaviye destek olunması amaçlanılır.
Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavisi?
Bel fıtığında bele yapılacak bazı tedaviler için iğneler kullanılmaktadır. Bu iğnelerle hasar görmüş disk ve etrafındaki dokuların uyarımı sağlanarak, söz konusu dokularda ödem giderici ya da ağrı kesici etkiler elde edilebilir. Radyofrekans yöntemiyle kalıcı ağrı yapan sinirin uyuşması ve ağrı iletisini durdurması da olasıdır.
Bel Fıtığı Tekrar Eder mi?
Bel fıtığı çok fazla tekrar etme olasılığı olan bir hastalık değildir. Fakat bel fıtığı olan kişiler kendilerini kollamama eğilimindedirler. Bel fıtığı ameliyatı olan kişilerin ilerleyen dönemlerinde ameliyatın yapıldığı omurun komşu segmentlerinin bir alt ya da bir üst omurları etkilenerek, buralarda da fıtık meydana gelebilme olasılığı mevcuttur.
Bel Fıtığı Tedavi Sürecinde Neler Yapılır?
Bel fıtığının tedavisi için kişiler hastaneye başvurduktan sonra, eğer fıtık şikayetlerine ait ilk atak geçiriliyorsa ve gecikmiş bir vaka değilse ya da söz konusu fıtık küçük bir fıtıksa, medikal tedavi ismiyle bilinen ilaçlı tedavi uygulamalarına başlanılması tercih edilir. Kişiye fıtığın ilerlemesini önlemeye yarayacak ve iyileşme sürecini hızlandıracak egzersizler anlatılır.
Bel Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir
Kişinin bel ağrısı ile başlayan şikayetleri; giderek ayağa vuran, ayakta uyuşukluğa sebep olan, ayağını gerdiğinde ya da öne doğru eğildiğinde, ıkındığında, hapşırdığında ve öksürdüğünde bacaklarında ağrı, uyuşma ve kasılma gibi belirtilere neden olan şikayetlerle destekleniyorsa, söz konusu şikayetler bel fıtığına işaret edebilir.
Bel Fıtığı Tedavisi
Bel fıtığının cerrahi tedavisi; bel fıtığını oluşturan, yırtılan disk materyalinin sinirlerin üzerinde baskı yaptığı kısmının alınarak uzaklaştırılması sayesinde gerçekleştirilir. Bel fıtığı ameliyatlarında birçok cerrahi teknolojiden faydalanılır. Operasyon esnasında en önemli koşullardan biri daha küçük yara açabilmek için mikroskop kullanımıdır. Mikroskop sayesinde mikro diskektomi operasyonu uygulanır. Yani mikroskobik yöntem ile diskin vücuttan uzaklaştırılması gerçekleştirilir.
Burada yumuşak dokuların içerisindeki doğal yollar kullanılarak disk materyallerine ulaşılıp, sinirin kenarından çok ince ve hassas çalışılarak disk materyali uzaklaştırılır. Eski sistemdeki kaba cerrahi aletler kullanılmadığı için sinirlerin yaralanma riski yoktur. Burada ayağa giden sinirin veya genel omuriliğin hasar görmemesine özellikle dikkat edilir. Cerrahinin uygun olmadığı durumlarda, kişiye lazer tedavisi uygulanabilir ya da radyofrekans yöntemiyle kalan disk materyali küçültülür. Yeni uygulanan teknoloji ve bütün bu cerrahi alt yapısı sayesinde bel fıtığı ameliyatları hasta için önemli bir risk teşkil etmez.
