Değerli olmak ile önemli olmak birbirine çok yakın iki kavram gibi görünmesine rağmen aralarında ince bir ayrım vardır.
Değerli olmak; insanın, insan olmasından dolayı kaynaklanan varlığını, yani onurunu korumasıdır. Önemli olmak; insanın kimlik bulduğu bir dış değerle özdeşleşmesi ve dış değerini yani gururunu korumasıdır.
Bir insanın değerli olabilmesi için; merhametli olmak, hakkaniyetli olmak, dürüst olmak, metanetli olmak, sağduyulu olmak, çalışkan olmak, öz disiplini sağlamış olmak gibi insani değerlerle donanmış olması gerekir. Böyle değerlerle donanmak olağan üstü çaba ister. Oysa önemli olmak için öyle olağanüstü bir çabaya gerek yoktur. Basit bir ünvana sahip olmak, güçlü birine yaltaklık yaparak bir mevki elde etmek, cinselliğini ön plana çıkarıp üne kavuşmak, TV ekranlarında sık görünmek vb. gibi eylemler kişiyi önemli yapabilir.
Kişiyi önemli yapan ünvanıdır. Ünvanı ortadan kalkarsa önemi yok olacaktır. Oysa değerli bir insan, tıpkı altın gibidir. Her yerde ve zamanda değerini sürdürecektir.
Önemli biri olunca aynı zamanda değerli olacağını sananlar, işin kolayına kaçıp, önemli olmaya yönelirler. Ancak zamanla önemli olmanın içinin boş olduğunu görebilenler, bunun tatmin edici olmadığını fark ederler. Tatmin arayanlar eğer gene işin kolayına kaçmayı seçerse, insani değerlerin yerine suni değerlere sarılırlar. Örneğin; ‘Benim ırkım, (dinim, milliyetim, cinsiyetim, rengim vb.) diğerlerinden üstündür, bu yüzden ben değerliyim demeye çalışırlar. Değerli olmayı başaramayan ama önemli olmak için can atan insanlar; dini ya da milliyeti üzerinden sen değerlisin diyen liderlerin etrafında toplanırlar. (Hitler gibi liderler böyle taraftar buluyorlar.)
Çocuk kendisinin ne olduğunu anne babasının tavrına göre belirler. Anne ve baba çocuğunu değerli ve önemli görürse, çocuk da kendini böyle görür. Eğer anne baba çocuğunu böyle görmezse ya da bunu çocuğa hissettiremezlerse, artık çocuğun hayattaki yegane amacı, çeşitli yollarla değerli ve önemli olduğunu bilmeye çalışmak ve bunu kanıtlamak olacaktır.
Kendini değersiz gören çocuklar, büyüdüklerinde; iktidar, para, şöhret, güç, bir gurubun üyeliği gibi dışsal, dünyevi değerlerle değersizliklerinin üzerini örtmek isterler. Dışsal değerlerin içinin boş olduğunu idrak eden halkımız ‘Görünüşüme bakma, dışı seni yakar, içi beni,’ diye bir deyiş üretmiştir. Önemli olmak sadece görüntüyü kurtarır ama insanın içini dolduramaz. Bir başka deyişle önemli olmak; değerli olmayı başaramayanların, sanki değerliymiş gibi görünme çabasından başka bir şey değildir.
[author image=”https://www.kulecanbazi.com/wp-content/uploads/2014/11/huseyin-guducu.jpg” ]Hüseyin Güdücü
drguducu@hotmail.com[/author]
