Uyuduğumuz süre sağlıklı bir yaşam için büyük önem taşısa da, uykunun kalitesi de oldukça önemli. İklim değişikliğinin hakim olduğu günümüzde aşırı sıcaklar uyumamıza veya kaliteli bir uyku süresi geçirmemize engel olabiliyor. Yaz aylarında havanın geç kararması ve erken aydınlanması nedeniyle uyku süremizin kısalmasına bir de havadaki nem oranının artması eklenince uyku kalitemiz epeyce bozuldu.
Peki nedir bu kalitesiz uyku? Türk Uyku Tıbbı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Hikmet Fırat, kalitesiz uyku nedeni olarak aklımıza ilk olarak altta yatan uyku apnesi gibi uyku bozukluklarının geldiğini belirtiyor. Hiçbir hastalık olmadan da fiziki şartlar gereği uyku kalitesinin bozulabildiğini anlatan Doç. Dr. Hikmet Fırat, “Uyku hijyeni; yatılacak ortamın uygun şartlarının sağlanması, kişinin kendini uyku ortamına hazırlaması, yapılmaması gereken şeyleri yapmamak gibi bir çok faktörü içerir “dedi.
Ortalama 6 – 8 Saat Uyku Uyumak Gerekir
Doç. Dr. Hikmet Fırat, günümüz insanında kalitesiz uykuya neden olan faktörler hakkında şu bilgileri verdi: “Bir çoğumuz iş yoğunluğu nedeniyle gece geç yatıp, erken kalkmak zorundadır. Bu durum doğal olarak uyku deprivasyonuna, yani yetersiz süre uyumaktan dolayı ertesi günü uyku halinde, yorgun geçirmeye neden olur. Bir de farklı bir popülasyon vardır ki yeterli süre uyusa dahi (bu süre yaşa göre değişmekle birlikte ortalama 6 – 8 saat arasıdır) sabah kalktığında kendini yine yorgun ve dinlenmemiş hisseder. Bu durumun nedeni ise ‘dinlenme uykusu’ dediğimiz derin uyku süresinin yetersiz kalmasıdır.”
Gürültü, sivrisinek ve ışık uyku kalitesini bozuyor
Sıcak ve nemli havalarda uygun şartlarda klima kullanımını öneren Doç. Dr. Hikmet Fırat, sözlerini şöyle sürdürdü:“Sıcak havalarda yattığımız odanın kapısını ve penceresini açmak kısmen serinlik verse de gerek gürültü ve sivrisinek gibi böceklerin içeri girmesi, gerekse de odanın içine erken saatte ışık girmesi yine uyku kalitesini bozacaktır. Bu tür fiziki ortam problemlerinin üstesinden gelmenin en iyi yolu doğru şartlarda klima kullanımıdır. Ortam ısısının 24 – 25 derece olduğu, klima havasının doğrudan kişinin üstüne gelmediği, klima filtrelerinin belli aralıklarda temizlendiği ortamlar sıcak yaz gecelerinde ideal uyuma ortamı için gereken temel öğedir.”
Kaliteli bir uyku için uyku hijyenini oluşturun
[checklist]
- Öncelikle yatak odasının sadece uyumak amaçlı kullanın.
- Oda içinde televizyon, bilgisayar, cep telefonu gibi teknolojik araçlar bulundurulmamalı, kitap okumanın dahi yatak odası haricinde yapılması gerekir..
- Çarşaf ve yastık kılıflarının sentetik değil, pamuklu kumaştan olması önemlidir.
- Yatmadan önce ılık bir duş almak uykuya geçişi kolaylaştırır.
- Akşam saatlerinde ağır egzersizden kaçınmak önemli kurallardandır.
- Yaz aylarında özellikle akşam yemeklerinde kızartma gibi ağır yağlı yiyeceklerden kaçınmak, yatma saatinden en az üç saat öncesi çay-kahve-meyve gibi yiyecek içeceklerden uzak durmak gerekir.
[/checklist]
